Pomimo tego, aż 39,7% polskich przedsiębiorców zamierza pozyskać fundusze na wdrożenie innowacji – tak wynika z raportu Agencji Rozwoju Innowacji SA.
Niebieski laser, wycieraczka samochodowa, świetlówka, kamizelka kuloodporna, walkie-talkie, wykrywacz min czy projektor kinowy to tylko kilka rewolucyjnych wynalazków, dzięki którym polscy innowatorzy zmienili życie miliardów ludzi na całym świecie. Nie byłoby to jednak możliwe bez ich determinacji oraz pieniędzy. Okazuje się, że zarówno wówczas, jak i dziś rodzimi wynalazcy, a także przedsiębiorcy napotykają na spore trudności w tym zakresie. Z najnowszych badań przeprowadzonych na zlecenie Agencji Rozwoju Innowacji SA przez Agencję Praktycy.com wynika, że aż 69,3% badanych małych i średnich firm napotyka na duże lub bardzo duże trudności w pozyskaniu finansowanie na innowacje. W efekcie, dotychczas jedynie 12,2% z nich udało się wprowadzić nowoczesne rozwiązania technologiczne dzięki zdobytym funduszom z zewnętrznych źródeł.
Wśród planowanych przez firmy w najbliższym czasie wydatków, innowacje zajmują wysokie, drugie miejsce (39,7%). – Wzrasta świadomość faktu, że dzięki nowoczesnym rozwiązaniom, firma może zwiększyć swoją konkurencyjność na rynku. Przedsiębiorcy wiedzą, że bez innowacji nie będą w stanie rozwijać biznesu i zwiększać zysków – mówi Szymon Gawryszczak, prezes zarządu Agencji Rozwoju Innowacji SA. W kontekście finansowania nowoczesnych rozwiązań technologicznych warto jeszcze zwrócić uwagę na zagadnienie „pozyskiwania wartości niematerialnej i prawnej”. To właśnie pod nim coraz częściej kryją się wydatki na patenty i licencje, czyli niezbędne elementy na drodze do wdrożenia innowacji.
Zdobycie funduszy wciąż nie jest łatwe
Zdecydowana większość (79% respondentów) spośród małych i średnich firm twierdzi, iż najbardziej zniechęcające w pozyskiwaniu funduszy zewnętrznych na innowacje są skomplikowane procedury jego przyznawania. Kolejną trudnością są niejasne kryteria rozpatrywania wniosków (50,8%). Z kolei w samym procesie wdrażania innowacji: wysokie ryzyko niepowodzenia takiego projektu (29,8%) oraz duże koszty wdrożenia nowoczesnych technologii (25,8%) to czynniki, które często już na samym początku odstraszają od takiej inwestycji. Przedsiębiorcy widzą też problem w dużej liczbie firm, z którymi muszą konkurować o środki na innowacje (23,4%), a także małej, według nich, liczbie instytucji finansujących (22,6%).
Nadal liczymy na pomoc Unii Europejskiej
Mimo tego, że przedsiębiorcy zauważają problemy z pozyskaniem finansowania zewnętrznego, to 42,4% z nich uważa, że najlepszą jego formą jest kapitał z programów pomocowych UE. – Skomplikowane i bardzo restrykcyjne procedury przez jakie muszą przejść właściciele firm, nie wszystkich jednak odstraszają. Tak duża popularność dofinansowań z funduszy UE wynika najprawdopodobniej z bezzwrotnego charakteru tego kapitału. Oczywiście przedsiębiorca w tym wypadku również musi zainwestować własne środki, lecz przeważnie większą część finansuje Unia Europejska. Nierzadko jest to nawet 70% budżetu całego projektu. To powoduje, że ten rodzaj kapitału zewnętrznego jest nadal bardzo popularny – dodaje Szymon Gawryszczak. Dla części badanych ważne były również zwolnienia i ulgi podatkowe – 18%. Taka pomoc jest istotna zwłaszcza w początkowej fazie wdrażania innowacji. Dzięki niej łatwiej jest również pozyskać inwestorów, gdyż wymagany jest niższy nakład kosztów.
Co mogą zmienić innowacje w polskich firmach?
Badani przedsiębiorcy najchętniej inwestowaliby w innowacje procesowe (technologiczne) – 35% oraz produktowe – 27,7%. Ponad 60% respondentów stwierdziło, że wprowadzenie nowych metod produkcji lub świadczenia usług oraz polepszenie jakości i funkcjonalności produktów jest kluczowe dla rozwoju ich firm. – Wdrożenie nowoczesnych technologii w tych obszarach przynosi najbardziej zyskowne efekty dla przedsiębiorstw. Dlatego też największa część przedsiębiorców planuje inwestycje właśnie w tym obszarze – tłumaczy Gawryszczak. Zdecydowanie rzadziej respondenci planują wprowadzać nowatorskie rozwiązania organizacyjne – 12,4% oraz marketingowe – 8,8%.
Polscy przedsiębiorcy chcą być innowacyjni, jednak nadal napotykają na duże przeszkody w pozyskaniu funduszy. Główne problemy pozostają od lat takie same: skomplikowane procedury i niejasne kryteria oceny wniosków. Programy pomocowe, np. z UE oraz zwolnienia i ulgi podatkowe są wciąż kluczowym rodzajem pomocy przy wdrażaniu innowacji.
Metodologia badania
Badanie zostało przeprowadzone w dniach 26 listopada-2 grudnia 2012 r. Zastosowano metodę CAWI – komputerowo wspomagany wywiad za pomocą ankiety internetowej. Próba badawcza składała się z 507 właścicieli i menedżerów z mikro, małych oraz średnich firm z terenu całej Polski. W badaniu zastosowano próbę kwotową. Populacja została podzielona na województwa, a następie w obrębie każdego z nich wybrano respondentów metodą losową.